Od stycznia 2026 roku drobni przedsiębiorcy będą mogli rozliczać się kwartalnie zamiast miesięcznie - nowy limit wyniesie 225% minimalnego wynagrodzenia.
Nadchodzące zmiany w przepisach dotyczących działalności nierejestrowanej przyniosą znaczące ułatwienia dla tysięcy drobnych przedsiębiorców w Polsce. Rząd przyjął projekt nowelizacji, która wprowadzi kwartalny system rozliczeń zamiast dotychczasowego miesięcznego limitu przychodów. Te rewolucyjne zmiany wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku i mogą fundamentalnie zmienić sposób prowadzenia małej działalności gospodarczej.
Nowe regulacje odpowiadają na potrzeby przedsiębiorców prowadzących działalność sezonową, freelancerów, rękodzielników i drobnych usługodawców, którzy dotychczas musieli mierzyć się z restrykcyjnymi miesięcznymi limitami. Zmiana ta nie tylko uprości procedury administracyjne, ale także zwiększy elastyczność prowadzenia biznesu, szczególnie w przypadku działalności o nieregularnych przychodach.
Obecne zasady działalności nierejestrowanej
Aktualne przepisy dotyczące działalności nierejestrowanej opierają się na miesięcznym systemie rozliczeń, który często stanowi barierę dla przedsiębiorców prowadzących działalność o zmiennej intensywności. Limit przychodów wynosi obecnie 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę w skali miesięcznej, co w 2025 roku przekłada się na kwotę 3499,50 złotych miesięcznie.
Dotychczasowe regulacje wymagają od przedsiębiorców ścisłego monitorowania przychodów w każdym miesiącu kalendarzowym. Przekroczenie limitu w którymkolwiek miesiącu powoduje konieczność rejestracji działalności gospodarczej oraz rozpoczęcia opłacania składek ZUS. Ten system szczególnie utrudnia prowadzenie działalności sezonowej, gdzie przychody mogą się znacznie różnić w poszczególnych miesiącach roku.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność nierejestrowaną korzystają z szeregu udogodnień, w tym zwolnienia z obowiązku rejestracji firmy w CEIDG oraz braku konieczności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Te przywileje sprawiają, że forma ta jest szczególnie atrakcyjna dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą lub prowadzących ją jako dodatkowe źródło dochodu.
Nowe zasady od 2026 roku - kwartalny system rozliczeń
Nadchodzące zmiany wprowadzą fundamentalną rewolucję w sposobie rozliczania działalności nierejestrowanej. Od 1 stycznia 2026 roku miesięczny limit przychodów zostanie zastąpiony limitem kwartalnym, co oznacza znacznie większą elastyczność w planowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej.
Nowy kwartalny limit wyniesie 225% minimalnego wynagrodzenia, co przy obecnych stawkach przekłada się na kwotę 10 498,50 złotych za kwartał. Ta zmiana oznacza, że przedsiębiorcy będą mogli generować wyższe przychody w poszczególnych miesiącach, pod warunkiem że łączna kwota w ciągu trzech miesięcy nie przekroczy ustalonego limitu.
Kwartalny system rozliczeń będzie szczególnie korzystny dla przedsiębiorców prowadzących działalność sezonową. Przykładowo, rękodzielnik specjalizujący się w ozdobach świątecznych będzie mógł wygenerować większość rocznych przychodów w ostatnim kwartale roku, nie martwiąc się o przekroczenie miesięcznych limitów w październiku, listopadzie czy grudniu.
Istotną zaletą nowego systemu jest jego automatyczne dostosowywanie się do zmian minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że wysokość kwartalnego limitu będzie rosła wraz ze wzrostem płacy minimalnej, zapewniając przedsiębiorcom realną wartość tego przywileju w długim okresie.
Korzyści dla różnych grup przedsiębiorców
Wprowadzenie kwartalnego systemu rozliczeń przyniesie korzyści różnym grupom przedsiębiorców, szczególnie tym prowadzącym działalność o nieregularnym charakterze. Freelancerzy, którzy często realizują projekty o różnej wartości i czasookresie, zyskają możliwość lepszego planowania swojej działalności bez obawy o przekroczenie miesięcznych limitów.
Rękodzielnicze i artystyczne działalności, które często koncentrują się wokół określonych sezonów czy wydarzeń, będą mogły w pełni wykorzystać okresy zwiększonego popytu. Twórcy biżuterii, ceramicy, czy projektanci mogą generować większość przychodów podczas targów, wystaw lub świąt, rozłożając je następnie na cały kwartał.
Drobni usługodawcy, tacy jak korepetytorzy, trenerzy personalni czy konsultanci, również skorzystają na nowych regulacjach. Mogą oni dostosować intensywność świadczenia usług do popytu i własnych możliwości, nie martwiąc się o równomierne rozłożenie przychodów na poszczególne miesiące.
Następujące grupy przedsiębiorców szczególnie skorzystają na zmianach:
- Freelancerzy realizujący projekty o różnej wartości i czasookresie
- Rękodzielnicze i artystyczne działalności sezonowe
- Korepetytorzy dostosowujący intensywność pracy do roku szkolnego
- Fotografowie specjalizujący się w sezonowych usługach
- Konsultanci i trenerzy prowadzący nieregularne szkolenia
- Sprzedawcy produktów związanych z określonymi porami roku
Zachowanie dotychczasowych przywilejów
Kluczową informacją dla przedsiębiorców jest fakt, że wprowadzenie kwartalnego systemu rozliczeń nie oznacza utraty dotychczasowych przywilejów związanych z działalnością nierejestrowaną. Nowe regulacje mają na celu wyłącznie uproszczenie zasad i zwiększenie elastyczności, bez wprowadzania dodatkowych obciążeń administracyjnych czy finansowych.
Działalność nierejestrowana nadal będzie zwolniona z obowiązku rejestracji firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Oznacza to, że przedsiębiorcy nie będą musieli przechodzić przez procedury rejestracyjne, składać wniosków ani ponosić związanych z tym kosztów.
Równie istotne jest zachowanie zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w ZUS. Przedsiębiorcy prowadzący działalność nierejestrowaną w ramach nowych limitów kwartalnych nie będą musieli opłacać składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe czy wypadkowe.
Zachowanie tych przywilejów oznacza, że nowy system kwartalny stanowi wyłącznie udogodnienie dla przedsiębiorców, nie wprowadzając żadnych dodatkowych obowiązków czy kosztów. To czyni nadchodzące zmiany jednoznacznie korzystnymi dla wszystkich prowadzących działalność nierejestrowaną.
Praktyczne aspekty wdrożenia nowych przepisów
Wdrożenie nowego systemu kwartalnego wymaga od przedsiębiorców dostosowania sposobu monitorowania i planowania swojej działalności. Zamiast śledzenia miesięcznych przychodów, będą musieli kontrolować łączne wpływy w okresach trzymiesięcznych, co może wymagać zmiany dotychczasowych nawyków księgowych.
Pierwszy kwartał 2026 roku, w którym wejdą w życie nowe przepisy, obejmie miesiące styczeń, luty i marzec. Przedsiębiorcy będą mogli wygenerować łączne przychody do wysokości ustalonego limitu kwartalnego, rozdzielając je dowolnie między te trzy miesiące.
Ważne jest zrozumienie, że przekroczenie kwartalnego limitu będzie skutkowało koniecznością rejestracji działalności gospodarczej oraz rozpoczęcia opłacania składek ZUS. Dlatego przedsiębiorcy powinni prowadzić dokładną ewidencję przychodów i regularnie monitorować ich wysokość w perspektywie kwartalnej.
Planowanie działalności w systemie kwartalnym wymaga strategicznego podejścia. Przedsiębiorcy prowadzący działalność sezonową powinni przeanalizować swoje dotychczasowe wzorce przychodów i dostosować je do nowych możliwości. Może to oznaczać koncentrację aktywności w określonych miesiącach lub lepsze wykorzystanie okresów zwiększonego popytu.
Dla przedsiębiorców prowadzących działalność przez cały rok nowy system oznacza większą swobodę w realizacji większych projektów czy zamówień. Nie będą musieli dzielić dużych kontraktów na mniejsze części, aby zmieścić się w miesięcznych limitach.
Porównanie systemów rozliczeń
Analiza różnic między dotychczasowym miesięcznym systemem a nowym kwartalnym pokazuje znaczące korzyści dla przedsiębiorców. Poniższa tabela przedstawia kluczowe różnice między oboma systemami:
Aspekt | System miesięczny (do 2025) | System kwartalny (od 2026) |
---|---|---|
Limit przychodów | 75% minimalnego wynagrodzenia | 225% minimalnego wynagrodzenia |
Kwota w 2025 roku | 3 499,50 zł miesięcznie | 10 498,50 zł kwartalnie |
Elastyczność | Niska - kontrola miesięczna | Wysoka - kontrola kwartalna |
Działalność sezonowa | Utrudniona | Ułatwiona |
Rejestracja firmy | Brak obowiązku | Brak obowiązku |
Składki ZUS | Zwolnienie | Zwolnienie |
Porównanie pokazuje, że nowy system zachowuje wszystkie dotychczasowe przywileje, jednocześnie znacznie zwiększając elastyczność prowadzenia działalności. Kwartalny limit w wysokości 10 498,50 złotych daje przedsiębiorcom znacznie większą swobodę niż dotychczasowy miesięczny limit 3 499,50 złotych.
Szczególnie widoczne są korzyści dla działalności sezonowej, gdzie przedsiębiorcy mogą koncentrować przychody w wybranych miesiącach bez obawy o przekroczenie limitów. To otwiera nowe możliwości biznesowe i pozwala na lepsze wykorzystanie okresów zwiększonego popytu.
Automatyczne dostosowywanie limitów
Jedną z najważniejszych cech nowego systemu jest automatyczne dostosowywanie kwartalnego limitu do zmian minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że wysokość limitu będzie rosła wraz ze wzrostem płacy minimalnej, zapewniając przedsiębiorcom realną wartość tego przywileju w długim okresie.
Mechanizm ten chroni przedsiębiorców przed erozją realnej wartości limitu spowodowaną inflacją i wzrostem kosztów życia. W miarę jak minimalne wynagrodzenie będzie rosło, proporcjonalnie będzie zwiększał się także kwartalny limit dla działalności nierejestrowanej.
Ta automatyzacja eliminuje konieczność częstych nowelizacji przepisów i zapewnia stabilność systemu w długim okresie. Przedsiębiorcy mogą planować swoją działalność z pewnością, że limit będzie dostosowywany do zmieniających się warunków ekonomicznych.
Warto zauważyć, że mechanizm ten może prowadzić do sytuacji, w której rzeczywista wysokość kwartalnego limitu w 2026 roku będzie różnić się od obecnie szacowanej kwoty 10 498,50 złotych. Jeśli nastąpi podwyżka minimalnego wynagrodzenia, limit automatycznie się zwiększy.
Wpływ na różne branże i sektory
Wprowadzenie kwartalnego systemu rozliczeń będzie miało różny wpływ na poszczególne branże i sektory gospodarki. Największe korzyści odniosą działalności charakteryzujące się sezonowością lub nieregularnością przychodów.
Branża turystyczna i rekreacyjna, obejmująca przewodników turystycznych, instruktorów sportów wodnych czy organizatorów wycieczek, będzie mogła w pełni wykorzystać sezony turystyczne. Przedsiębiorcy będą mogli koncentrować działalność w miesiącach letnich lub zimowych, nie martwiąc się o przekroczenie miesięcznych limitów.
Sektor edukacyjny, szczególnie korepetytorzy i instruktorzy, zyska możliwość dostosowania intensywności pracy do roku szkolnego. Mogą oni zwiększać aktywność przed egzaminami czy w okresach wzmożonego popytu na usługi edukacyjne.
Korepetytorka języka angielskiego dotychczas musiała ograniczać liczbę uczniów w czerwcu, aby nie przekroczyć miesięcznego limitu przed egzaminami maturalnymi. W nowym systemie kwartalnym będzie mogła w pełni wykorzystać okres wzmożonego popytu na korepetycje, koncentrując większość kwartalnych przychodów w tym kluczowym miesiącu.
Branża kreatywna i artystyczna, obejmująca projektantów, fotografów, czy twórców rękodzieła, będzie mogła lepiej wykorzystywać okresy zwiększonego popytu związane ze świętami, weselami czy innymi wydarzeniami. Fotografowie ślubni mogą koncentrować działalność w sezonie weselnym, a twórcy ozdób świątecznych w okresie przedświątecznym.
Sektor IT i usług cyfrowych, gdzie freelancerzy często realizują projekty o różnej wartości i czasookresie, zyska znaczną elastyczność. Programiści, graficy czy specjaliści od marketingu cyfrowego będą mogli podejmować się większych projektów bez obawy o przekroczenie miesięcznych limitów.
Przygotowanie do zmian
Przedsiębiorcy prowadzący działalność nierejestrowaną powinni już teraz rozpocząć przygotowania do wdrożenia nowego systemu kwartalnego. Pierwszym krokiem jest analiza dotychczasowych wzorców przychodów i ocena, w jaki sposób nowe regulacje mogą wpłynąć na prowadzenie działalności.
Warto przeanalizować następujące aspekty swojej działalności:
- Przegląd dotychczasowych miesięcznych przychodów z ostatnich 12 miesięcy
- Identyfikacja okresów zwiększonego i zmniejszonego popytu na usługi
- Ocena możliwości koncentracji działalności w wybranych miesiącach
- Planowanie strategii wykorzystania kwartalnych limitów
- Dostosowanie systemów ewidencji przychodów do nowego systemu
Kluczowe jest także zrozumienie mechanizmów kontroli kwartalnych limitów. Przedsiębiorcy powinni opracować systemy monitorowania przychodów w perspektywie trzymiesięcznej, aby uniknąć przypadkowego przekroczenia limitów.
Przygotowanie do zmian powinno także obejmować edukację w zakresie nowych przepisów i ich praktycznego zastosowania. Przedsiębiorcy mogą skorzystać z porad księgowych lub prawnych, aby w pełni zrozumieć implikacje nowych regulacji dla swojej działalności.
Najczęstsze pytania
Zespół VKSIEGOWOSC
Autorzy artykułuEksperci księgowi i prawnicy podatkowi z wieloletnim doświadczeniem w branży. Nasz zespół specjalizuje się w księgowości, prawie podatkowym i doradztwie biznesowym.